Voorbij informatie aan je vingertoppen

In de herfst van 1990 tijdens de COMDEX conferentie onthulde Bill Gates in zijn toespraak “Information at Your Fingertips” zijn visie op de toekomst van computers. In deze speech vertelt Gates hoe kenniswerkers – dankzij de desktop pc en de daarop geïnstalleerde software – niet alleen informatie kunnen consumeren, maar ook produceren: “My name for this vi­sion is ‘Information At Your Fingertips’. When I say information here, I mean it in a very broad sense. I mean all the information that someone might be interested in, including information they can’t even get today.”

In zijn toespraak stond het gebruik van de personal computer centraal. Dit kon ook niet anders aangezien pas een paar maanden later – op 25 december 1990 – Tim Berners-Lee zijn hersenspinsel het World Wide Web realiseerde. Op die dag slaagde Berners-Lee er namelijk in om een client met een server te laten communiceren via het HTTP-protocol.

In 1994 tijdens de COMDEX conferentie herhaalde Gates zijn visie. Dit keer verwerkte hij het Internet wel in zijn verhaal. Ook noemde hij het jaar 2005 als het tijdstip waarop zijn visie werkelijkheid zou worden. Niet voor niets was de titel van zijn speech “Information at Your Fingertips 2005”. In het jaar 2005 zou volgens Gates de PC veranderd zijn in een klein appa­raat dat er uitziet als een televisie en dat we voortdurend bij ons dragen. 

“The center of this will be the idea of digital convergence. That is, taking all the information– books, catalogs, shopping approaches, professional advice, art, movies, and taking those things in their digital form, ones and zeroes, and being able to provide them on demand on a device look­ing like a TV, a small device you carry around or what the PC will evolve into. All of these form factors will count.”

 Pas in het begin van 2007 zou de visie van Gates gerealiseerd worden. Helaas voor Gates was het niet Microsoft die hier in slaagde, maar één van zijn naaste concurrenten. Op 9 januari 2007, tijdens de Macworld Conference and Expo, introduceerde Steve Jobs de allereerste versie van de iPhone. Een revolutionair toestel dat niet alleen een muziekspeler, maar tegelijkertijd ook een telefoon en een Internet communicatie apparaat was:

 “Every once in a while, a revolutionary product comes along that changes everything. … Well, today, we’re introducing three revolutionary products of this class.The first one: is a widescreen iPod with touch controls. The second: is a revolutionary mobile phone. And the third is a break­through Internet communications device. So, three things: a widescreen iPod with touch controls; a revolutionary mobile phone; and a breakthrough Internet communications device. An iPod, a phone, and an Internet communicator. An iPod, a phone … are you getting it? These are not three separate devices, this is one device, and we are calling it iPhone. Today, today Apple is go­ing to reinvent the phone.”

De iPhone is echter veel meer dan de bovenstaande drie dingen. Dankzij de Apple App Store – die overigens pas in juli 2008 werd geopend - is de iPhone veranderd in een multifunctio­neel apparaat. Je kunt het zo gek niet bedenken of er bestaat wel een app voor. Variërend van het spel Angry Birds; tot iSnipe, een ballistische rekenmachine voor geweerliefhebbers; tot aan iChart EMR, een applicatie voor doktoren voor het bijhouden en raadplegen van patiënt­gegevens. De iPhone is de digitalisering van het Zwitsers zakmes, maar dan in gepersonali­seerde vorm.

Ten tijden van de dood van Steve Jobs werd ik geinterviewed door het Algemeen Dagblad. De journalist wilde van mij weten wat Jobs grootste uitvinding was. Mijn antwoord was als volgt: “Jobs heeft de mensheid twee nieuwe gebaren gebracht, die de meeste van ons alle dagen maken. Het bladeren met je duim op een scherm door allerlei toepassingen heen, en het vergroten van tekst op je schermpje met duim en wijsvinger. Het zit nu net zo in ons als pakweg je duim omhoogsteken ter goedkeuring. Als de iPhone en de iPad straks niet meer bestaan, zullen zijn gebaren er nog zijn.”

We staan nu aan de vooravond van het Post-PC tijdperk. Een tijdperk dat gekenmerkt wordt doordat we op een andere manier met informatie omgaan. Niet langer is er een armlengte afstand tussen toetsenbord en mens. De smartphone zit in onze broekzak, hebben we altijd bij ons, staat altijd aan en vormt zodoende een uiterst intieme relatie met ons wezen en ons zijn. Nieuwe interfaces zoals de Kinect met haar bewegingssensoren, Siri met haar spraakherkenning, maar ook breininterfaces veranderen de wijze waarop we informatie registreren en manipuleren. Informatie wordt steeds meer een zesde zintuig. Het verandert ons gedrag en daarmee de wijze waarop we denken. Als dit gebeurt, dan verandert het de mensheid en daarmee de wereld. 

Genoeg om naar uit te kijken dus in 2012!