3akohot

Goede professionals zijn steeds kritisch op hun werk en zoeken naar verbeteringen. Dat geldt ook voor de professionals in de Bossche rechtbank. Contact met buitenlandse collega’s kan ervoor zorgen dat je je kritiek enigszins gaat relativeren, althans dat heb ik afgelopen week ervaren.

Macedonië is kandidaatlid van de Europese Unie. Om die reden krijgt dat land vanuit de EU ondersteuning op allerlei gebied, bijvoorbeeld in kennis over het Europees recht. In dat kader reisden een aantal experts uit verschillende Europese landen op verzoek van de EU naar Skopje, de hoofdstad van Macedonië. Ook de senior communicatieadviseur van onze rechtbank en ik als persrechter waren gevraagd als expert. Het thema van de tweedaagse workshop was de vrijheid van meningsuiting (artikel 10 EVRM) in relatie tot de rechtspraak (3аконот in het Macedonisch).

Zo’n onderwerp kent vele invalshoeken. Een professor uit Slovenië besprak de jurisprudentie van het Europese Hof voor de Rechten van de Mens op dit punt en een Portugese officier van justitie lichtte de aanbevelingen van de Raad van Europa hierover toe. De bijdragen van de Belgische persraadsheer van het Antwerpse hof, het hoofd communicatie van de Hoge Raad in Estland en de Parijse delegatie (een officier van justitie en een radioverslaggever) waren wat praktischer van aard. Ook wij, de Nederlandse delegatie, hadden gekozen voor een praktische aanpak. Wij hebben verteld over ons communicatiebeleid en in het bijzonder over ons pers- en publieksvoorlichtingsbeleid. Onder meer onze persrichtlijn, de taak van de persrechter en het publiceren van uitspraken kwamen aan de orde.

Ons communicatiebeleid (waarin we zelf echt nog verbeteringen willen aanbrengen) wekte alom waardering. Zo verzuchtte onze Estse collega dat ze in Estland zo ver nog niet waren, gaf de Parijse delegatie aan dat er in Frankrijk sowieso bijna geen budget is voor rechtspraak, laat staan voor communicatieactiviteiten en bleek onze Belgische collega zijn werk als persraadsheer zonder ondersteuning van professionele communicatieadviseurs te moeten doen. Ook in Macedonië bestaan er geen afdelingen Communicatie bij de gerechten. De president is de enige die het woord naar buiten toe voert. Op individuele zaken wordt geen toelichting gegeven. Over camera’s in de rechtszaal hadden ze in Macedonië nog niet echt nagedacht, evenmin over een actief publieksvoorlichtingsbeleid.

In Skopje werd me duidelijk dat we het in vergelijking met andere landen nog niet zo slecht voor elkaar hebben. We hebben professionals op gebied van communicatie in dienst, we krijgen budget om instrumenten te ontwikkelen voor publieksvoorlichting en aandacht voor de verdere ontwikkeling van persvoorlichting wordt vanzelfsprekend geacht.  

Maar dat betekent niet dat we zelfgenoegzaam achterover kunnen leunen. Want de persrichtlijn wordt nog lang niet alle gerechten in Nederland consequent nageleefd. En ook op het gebied van voorlichting blijft er volop werk aan de winkel.